Oud-minister Karel Poma (94) overleden ~ Rust in vrede [Dutch]

Karel Poma bij het stadion van Beerschot-Wilrijk in 2013 Foto: Wim Hendrix

Wilrijk

  De Antwerpenaar Karel Poma, voormalig liberaal minister in de Vlaamse regering, is zaterdag overleden. Dat heeft zijn familie zondag bevestigd. Hij werd 94.

In de jaren zestig en zeventig was Poma senator en gedurende twee legislaturen ook lid van een regering: als staatssecretaris voor Leefmilieu onder Leo Tindemans en enkele jaren later Vlaams minister van Cultuur, Media, Sport en Jeugd.
Poma was ook gemeenteraadslid in Wilrijk (1976-1982) en Antwerpen (1982-1988).
In 2005 kreeg hij van koning Albert II de titel van Baron. In 2009 werd hij minister van Staat. De Wilrijkenaar laat een vrouw en twee kinderen na.

Milieu

Baron Poma stond te boek als een belangrijke politieke kracht binnen de naoorlogse liberale partij. Poma, een overtuigd vrijzinnige, was zeer met het milieu begaan. Hij gaat de geschiedenis in als ‘s lands eerste staatssecretaris van Leefmilieu. In de eerste helft van de jaren tachtig was hij Vlaams minister van Cultuur. Dit maakte hem tot een symbool voor een toekomst waar vrijzinnigheid en humanisme hand in hand gaan met een grote bezorgdheid voor het leven, onze planeet en het leefmilieu.

Biografie

Karel Emiel Hubert Poma werd op 14 maart 1920 geboren in Antwerpen. Hij groeide op in een politiek nest. Zijn vader was van 1953 tot 1958 burgemeester van Wilrijk.
Poma studeerde scheikunde aan de Rijksuniversiteit van Gent. Na zijn licentiaatsstudie ging hij doctoreren, in volle oorlogstijd. Hij dook in het verzet en was in die periode erg actief als medewerker van enkele sluikbladen. Daarvoor kreeg hij na afloop van WOII de ‘Medaille van de Weerstand’.
Poma vond na de oorlog een job bij de Intercommunale Antwerpse Waterwerken nv. Hij groeide er door tot het hoofd van het laboratorium. Die post verliet hij vrijwillig in 1971, om zich volledig op zijn politieke loopbaan te kunnen storten.
Al sinds 1949 engageerde deze vurige Beerschotsupporter zich in de liberale partij. Hij kwam in 1965 voor het eerst in het parlement als provinciaal senator. Zes jaar later maakte hij de overstap naar de Kamer. Van 1968 tot 1970 was Poma ook voorzitter van het Liberaal Vlaams Verbond (LVV). In die functie maakte hij werk van de scheiding tussen de Vlaamse (PVV) en Waalse liberalen (PLP).
Poma was één van de eerste politici die de milieuproblematiek op de agenda zette. In 1972, het jaar waarin de befaamde Club van Rome haar baanbrekende rapport over de impact van economische groei op het milieu publiceerde, schreef ook deze Antwerpse liberaal al een boek over het thema, “Knoeien met ons leefmilieu”. Twee jaar later schopte Poma het in de regering-Tindemans I tot de eerste Belgische staatssecretaris van Leefmilieu. Tindemans en Poma stierven met amper een dag verschil.
De bekroning van zijn politieke carrière volgde in december 1981, toen hij vice-voorzitter en minister van Cultuur werd in de eerste autonome Vlaamse executieve, onder leiding van Gaston Geens (van de toenmalige CVP). voor het eerst sinds twintig jaar was het departement Cultuur niet meer in handen van de christendemocraten.
Als cultuurminister was hij mee verantwoordelijk voor het doorbreken van het radiomonopolie van de openbare omroep: de vrije radio’s konden voor het eerst legaal uitzendingen in de ether sturen. Andere verdiensten waar Poma op kon terugblikken, waren de oprichting van het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen en het Museum van Hedendaagse Kunst in Antwerpen (MuHKA). Daarnaast redde hij ook de Antwerpse Zoo en de Bourlaschouwburg van de ondergang.
Toch kwam er ook veel kritiek op Poma’s kunstbeleid. Er werd hem vaak verweten te weinig voeling te hebben met de sector. Zo zou hij ooit een subsidieaanvraag voor een expositie rond de Belgische schilder James Ensor afgewimpeld hebben met de woorden “voor al die buitenlanders is er geen geld”. Een uitspraak die hem de rest van zijn leven is blijven achtervolgen.
Na zijn ambtstermijn, in 1985, verliet Karel Poma de actieve politiek. Maar hij bleef in de achtergrond meedraaien bij de Vlaamse liberalen. Sinds 1993 zat hij de Statutaire Commissie voor, de Tuchtraad van de dan pas opgerichte VLD. Deze functie bleef hij tot in juni 2005 vervullen. In die periode moest hij een oordeel vellen over heel wat problemen binnen de liberale partij. Zo heeft hij onder meer Hugo Coveliers, Leo Goovaerts, Anke Van dermeersch en Jean-Marie Dedecker moeten sanctioneren.
Poma zetelde van 1965 tot 1985 onafgebroken in het parlement. Nadat hij eerder al de titel van eresenator had ontvangen kreeg hij op 20 juli 2005 de persoonlijke titel van Baron. Nog eens vier jaar later werd de Antwerpenaar Minister van Staat. In datzelfde jaar ontving Poma ook de tweejaarlijkse prijs van het Vrijzinnig Humanisme. Hij was immers een overtuigd lid van de loge en publiceerde verscheidene boeken over de vrijmetselarij.